Tanja Nijmeijer - Facts

Tanja Nijmeijer's Tijd in de FARC


Op deze plaats willen wij wat  achtergrond informatie geven over de FARC, het vredesproces in Cuba en de activiteiten van Tanja Nijmeijer in de FARC gedurende haar lidmaatschap (2002-2020). 

De recrutering van Tanja Nijmeijer in de FARC

'Ronselen' is het tegen de eigen vrije wil rekruteren van personen. Daarbij kan enige vorm van brainwashing gebruikt worden. Was Nijmeijer geronseld in de FARC of sloot ze zich vrijwillig aan? Was ze 'gehersenspoeld'?  Dat zijn vragen die  de media zich veelvuldig stelden toen citaten uit haar dagboeken in het openbaar verschenen, maar die wij vooralsnog niet kunnen beantwoorden. Misschien ligt de waarheid wel in het midden. Wat  wij hier alleen kunnen doen is een overzicht geven van de argumenten die vóór ronseling pleiten en argumenten die pleiten voor het tegendeel. Daarbij maken wij gebruik van openbare bronnen inclusief haar eigen boek, het boek van Zumpolle, het boek van Botero en de documentaire "Dichterbij Tanja" van Leo de Boer.


De FARC organisatiestructuur

De FARC, officiële naam FARC-EP Fuerzas Armadas Revolucionarias de Colombia - Ejército del Pueblo (Volksleger van de Revolutionaire Strijdkrachten van Colombia), was een rebellen-organisatie (zelf zagen zij zich als 'politiek-militaire organisatie') geschoeid op een Marxistische-Leninistische leest en officieel opgericht in 1964 door Manuel Marulanda Vélez (echte naam (Pedro Antonio Marín Marín). Marulanda is vanaf 1964 tot zijn dood ook de leider ('comandante en jefe') van de FARC geweest. Hij is in 2008 op 77-jarige leeftijd overleden aan een hartaanval in zijn kamp in de jungle. Marulanda werd als comandante en jefe opgevolgd door Alfonso Cano (echte naam Guillermo León Sáenz Vargas). Cano stierf op 63-jarige leeftijd in de jungle op 4 november 2011 tijdens een grote klopjacht van het Colombiaanse leger in opdracht van president Santos. Saillant detail was dat er al geheime contacten voor vredesonderhandelingen aan de gang waren tussen Cano en afgezanten van de Santos-regering. Die verkenningen gingen vooral over de agenda, de voorwaarden en het proces van de eigenlijke onderhandelingen. Cano is door Santos dus min of meer  uit de weg geruimd. De FARC zag dat als een messteek in de rug. Officieel is er nooit een verklaring van Santos gekomen waarom Cano uit de weg geruimd is, maar officieus wordt aangenomen dat de echte reden is geweest dat Cano te rechtlijnig in de communistische leer was en dat Santos de inschatting gemaakt heeft dat er met Cano geen vredesakkoord tot stand zou kunnen komen tijdens zijn presidentschap. Cano werd opgevolgd door Timochenko (echte naam Rodrigo Londoño Echeverri), een wat meer gematigde figuur. President Santos kondigde pas op 27 augustus 2012 aan dat er verkennende gesprekken gaande waren met de FARC over vredesonderhandelingen. Eerder dat jaar had de FARC al wat concessies gedaan door alle politieke gevangenen vrij te laten en te stoppen met ontvoeringen. Onder Timochenko zou het vredesproces een jaar later na de dood van Cano op 15 November 2012 in Havana, Cuba aanvangen. Hoofd-onderhandelaar van de FARC was Iván Márquez (echte naam Luciano Marín Arango) , hoofd-onderhandelaar van de Colombiaanse regering was Humberto de la Calle. De FARC heeft zich na het vredesakkoord opgeheven en is overgegaan in een politieke partij die eerst ook nog FARC heette maar met een andere betekenis van het acronym nl. 'Fuerza Alternativa Revolucionaria del Común' (Alternatieve Revolutionaire Strijdkrachten van de Gemeenschap), in januari 2021 hebben zij hun naam veranderd in partido Comunes.

De FARC-EP-organisatie ontbeert de gebruikelijke naamgeving voor militaire leidinggevenden zoals sergeant, kapitein, kolonel, majoor, generaal, enz. Elke leidinggevende heeft de titel 'comandante'. De commando-/organisatie-structuur van de FARC was als volgt (top/down): 

Nijmeijer heeft in de jungle altijd de rang van guerrillera (soldaat) gehouden. 

In welke FARC eenheden  heeft Nijmeijer gezeten? (volgens haar boek)

Welke activiteiten voerde Nijmeijer uit in de FARC buiten de normale kamp-activiteiten? (volgens haar boek)


Wat heeft Nijmeijer gedaan tijdens de vredesonderhandelingen in Cuba?

  De vredesonderhandelingen in Havana, Cuba hebben 4 jaar geduurd, van November 2012 tot eind September 2016. De FARC-delegatie mocht maar uit 30 personen bestaan. De echte onderhandelaars (totaal 10) waren leden van het secretariaat en een aantal bloque en frente comandantes. Comandante en Jefe Timochenko kwam pas na 3 jaar naar Havana om zelf deel te nemen aan de onderhandelingen. De vaste onderhandelaars voerden de discussies met de afgevaardigden van de regering over de verschillende agendapunten en probeerden tot een gezamenlijk standpunt c.q. deelakkoord te komen. De 20 FARC-delegatieleden die geen onderhandelaars waren, werden regelmatig gewisseld met nieuwe mensen uit de jungle. Dat bevorderde niet de effectiviteit en kwaliteit van de werkzaamheden, maar blijkbaar vond men het belangrijker om sommige comandantes (met enkele van hun mensen) de eer te geven om deelgenomen te hebben aan de vredesbesprekingen in Havana.

  In het boek van Tanja Nijmeijer valt te lezen dat zij zelf geen 'onderhandelaar' was zoals hierboven beschreven, maar wel aan de onderhandelingstafel zat bij het eerste agendapunt 'Política de desarrollo agrario integral' (Geïntegreerd ontwikkelingsbeleid voor de landbouw). Het agrarisch deelakkoord heeft vier hoekstenen:1.  toegang tot land en landgebruik, 2. het opzetten van speciale ontwikkelingsprogramma's, 3. armoedebestrijding en uitroeiing van extreme armoede, en 4. voedselzekerheid. De belangrijkste maatregel die is vastgelegd is het beschikbaar stellen van land voor kleine boeren. En een hele hoop maatregelen die kleine boeren in staat stellen een levensvatbaar bestaan op te bouwen. Nijmeijer notuleerde tijdens de onderhandelingen de verschillende argumenten die beide partijen tijdens de discussies naar voren brachten en werkte aan de concept-teksten van het deelakkoord. Aan de onderhandelingen over de andere agendapunten heeft zij verder niet deelgenomen of aan tafel gezeten.

  Wat Nijmeijer het meest in beslag nam in Havana, waren echter de PR-werkzaamheden die ze had. Ze onderhield een Engelstalige website die nog te vinden is in het Wayback Archive https://web.archive.org/web/20161121220642/http://farc-epeace.org/ (bezoek vooral niet de oude URL want dan krijg je te maken met trojans en ransomware!!!). Ze maakte promotionele videos en onderhield Youtube-kanalen. Ze presenteerde ook samen met haar huidige vriend Boris (echtgenoot sinds sept 2022) een nieuws-bulletin op Youtube. Mede vanwege haar internationale bekendheid, talenkennis en de charme die ze kon aanwenden, werd  ze als internationaal woordvoerster ingezet voor interviews. Maar ze werd zonder media-training in het diepe gegooid. Dat was in het begin nogal moeilijk voor haar omdat ze vaak geconfronteerd werd met vragen over de misdaden tegen de menselijkheid (CAH's) die de FARC gepleegd had en waar ze de officiële dogmatische standpunten van de FARC moest verkondigen, die ze toen ook zelf geïnternaliseerd had. Later is ze daar wat 'genuanceerder' over gaan denken schreef ze in haar boek, maar in haar boek is niet te lezen dat ze van alle CAH's van de FARC afstand heeft genomen of die ten diepste afkeurde. Tijdens interviews werd ze ook nog wel eens geconfronteerd met vragen over haar eigen 'radicaliseringsproces'. Dat was een vraag die ze ook niet overtuigend kon uitleggen of wist te omzeilen. Later werd ze iets handiger in het beantwoorden van moeilijke vragen. Het eerste interview (archive) bijvoorbeeld dat ze in Cuba gaf met Robert-Jan Friele voor de Volkskrant, schilderde haar af als rechtlijnig in de communistische leer met weinig affiniteit voor de wereld buiten de FARC. Nijmeijer werd door Friele vaak in de verdediging gebracht en ze kon zich daar niet goed uit redden. Mogelijk had ze toen ook niet de vrijheid om van de officiële FARC-standpunten af te wijken. Voor Friele was het scoren voor open doel en hij won met het interview een 'De Tegel'-prijs. In interviews die ze gaf aan linkse of communistische media, was ze veel meer ontspannen omdat er geen moeilijke vragen werden gesteld. De PR die de FARC-delegatie bedreef was vooral gericht op de eigen communistische achterban. Men ventileerde in interviews en de PR vooral het eigen FARC gedachtegoed. De wil, kennis of kunde om de eigen boodschap van sociale gerechtigheid te 'framen' in de gedachtenwereld van de gemiddelde Colombiaan of die boodschap te upgraden naar de moderne tijd, was afwezig. Dat wreekte zich uiteindelijk met de afwijzing in het referendum over het vredesakkoord door de bevolking. Ook bij de eerstvolgende parlementaire verkiezingen haalde de politieke FARC-partij niet eens de kiesdrempel. Tot overmaat van ramp werd het vredesakkoord door de nieuwe regering onder president Duque (2018-2022) in hoge mate gesaboteerd.

  In augustus 2015 werd Nijmeijer binnen de FARC delegatie lid van de gender-commissie. De taak van de gender-commissie was het doorspitten van de op dat moment al gereed gekomen deelakkoorden op gender-inclusie. Dat was een gezamenlijke inspanning met de gender-commissie van de regeringsdelegatie. Het was een initiatief van Colombiaanse vrouwenorganisaties die er bij beide vredesdelegaties op hadden aangedrongen. De vrouwelijke delegatieleden hebben dat vervolgens op de agenda gezet. Hoewel de FARC gelederen voor ongeveer 40% bestonden uit vrouwen, en vrouwen volgens de FARC statuten gelijk waren aan mannen, was dat in de praktijk toch heel anders. Door dat percentage rond 40% te houden, waren er altijd 50% meer mannen dan vrouwen, hadden vrouwen dus nooit een meerderheid en konden mannen altijd de controle houden. Vrouwen hadden meer keus voor een mannelijke sekspartner, maar dat had ook tot gevolg dat er vaker van partner gewisseld werd en dat voorkwam weer dat er minder vaste relaties ontstonden met kans op zwangerschappen en deserties van paartjes die een gezin wilde stichten. Voor vrouwen was het dus ook veel moeilijker door te groeien naar een leidinggevende functie, laat staan lid van het secretariaat te worden. Vrouwen konden altijd seksuele gemeenschap weigeren (op verkrachting stond op papier de doodstraf), maar als je dat als vrouw teveel deed, dan betekende dat in de praktijk dat je vaker rotklusjes moest doen. Vrouwen kregen vaak ook verplicht de prikpil en moesten een abortus ondergaan als ze toch zwanger raakten. Abortus in de zesde (en zelfs zevende) maand van de zwangerschap was geen uitzondering, omdat zwangerschappen vaak lang geheim werden gehouden. Door de gebruikte abortus-methode kwam de foetus vaak ook nog levend ter wereld. Hoewel, in enkele frentes waar minder vaak gevechtshandelingen voorkwamen, was abortus niet altijd verplicht, maar werd de baby 3 maanden na de geboorte ondergebracht bij een boerengezin. Meer interessants is te lezen in een rapport uit 2010 dat gebaseerd is op interviews met vrouwen die de FARC verlaten hebben "Like going to a fiesta – the role of female fighters in Colombia's FARC-EP". Homofobie in de FARC (archive) was zeker ook aanwezig. Openlijk homofiele mannen in de FARC die een seksuele relatie hadden, zijn wel geëxecuteerd, lesbische vrouwen met een relatie werden vaak gescheiden door één van de twee naar een ander onderdeel te sturen of gevangen te zetten. Homosexualiteit werd beschouwd als "een bedreiging voor de revolutionaire discipline". Ook homosexuele burgers in door de FARC gecontroleerd gebied werden wel vernederd of erger.

  In mei 2016 werd Nijmeijer binnen de FARC-delegatie lid van een commissie die minderjarigen die op dat moment actief waren in de FARC moest identificeren, laten uittreden en overdragen aan de kinderbescherming. De FARC hanteerde sinds 1996  'officieel' een minimum leeftijd van 15 jaar in de statuten, maar zat daar in de praktijk meestal flink onder. Vijftien jaar is de leeftijdsgrens die de Geneefse conventie hanteert voor soldaten. Het VN verdrag over de rechten van het kind uit 1989 hanteert ook 15 jaar als leeftijdsgrens. Maar in het jaar 2002 is er een aanvullend protocol op het VN verdrag van de rechten van het kind in werking getreden dat de leeftijdsgrens op 18 jaar gesteld heeft. Uiteindelijk werden er in 2016 144 jongeren onder de 18 jaar en dertien onder de 15 jaar in de FARC gelederen op vrijwillige basis in het beschermingsprogramma opgenomen. De vraag blijft natuurlijk hoeveel jongeren er daadwerkelijk in 2016 in de FARC-gelederen waren gerekruteerd. Er zal een behoorlijk aantal van die jongeren omgepraat zijn om niet uit te treden. Naast de FARC, hebben ook ELN, de paramilitairen en het Colombiaanse leger  kinderen gebruikt in de strijd. In 2003 heeft Human Rights Watch al een alarmerend rapport  'You Will Learn Not To Cry'  (archive) gepubliceerd waarin sprake is dat 20 a 30% van de FARC-strijders minderjarig zijn. De FARC heeft vaak kinderen gerekruteerd van 12, 13 jaar en vaak soms nog jonger. Er is onderzocht  door het ICP  (archive) welke methodes gebruikt werden voor het werven van kindsoldaten in aflopende volgorde van succes: 1. Dreigen met represailles tegen hun familie, 2. Het valselijk aanbieden van een maandsalaris en de valse belofte dat je de FARC altijd weer kon verlaten. 3. Het instellen van een oorlogsquotum voor gezinnen binnen een door de FARC gecontroleerd gebied. Elk gezin moest één strijder leveren. 4. Het familiegeneratie-quotum. Guerrilleros/as met een gezin buiten het kamp werd soms verplicht een dochter of zoon in de FARC te laten opnemen. 5. Guerrilleros/as die verliefd werden op mensen buiten het kamp overtuigden hun liefje vaak om ook FARC-lid te worden. 6. Werving/indoctrinatie via scholen. Guerrilleros/as boden zich vaak aan als leraar maar hadden een verborgen agenda om te rekruteren.
Het verhaal van de FARC is dan vaak, dat het vaak kinderen waren van arme kleine boeren en dat ze vaak slachtoffer waren van incest, vaak honger hadden, en/of niet naar school konden en dat ze hun toevlucht daarom zochten bij de FARC. Dat zal ooit wel eens gebeurd zijn, maar er bestaat twijfel bij dat verhaal, want je kunt als FARC natuurlijk ook gaan praten met die ouders en die ouders vervolgens economisch ondersteunen. Die "ondersteuning" gebeurde vaak al door die arme boeren gedwongen coca te laten verbouwen.  De verhalen van de bevolking zelf betreffende de recrutering van hun kinderen zijn heel anders. In de door de FARC gecontroleerde gebieden oefende de FARC vaak sterke mentale druk uit op ouders om een zoon of dochter voor 'de strijd' af te staan. Soms verbleven jonge kinderen in het FARC-kamp alleen voor een paar uur training elke dag en dan mochten ze de rest van de dag gewoon thuis zijn, om na een tijd volledig in het kamp en de FARC opgenomen te worden. Op guerrilla-moeders wiens kind buiten het kamp werd opgevoed door derden, werd vaak grote druk uitgeoefend om dat kind op 13-jarige leeftijd al in de FARC-gelederen op te laten nemen. Maar er zijn ook verhalen van ouders van door de FARC geroofde kinderen die in de FARC-gelederen beland zijn. Kinderen in de FARC werden niet ontzien om ingezet te worden in de strijd. In bovengenoemd HRW rapport wordt o.a. 'Operacíón Berlin' beschreven waarin Columna Movil Arturo Ruiz (380 manschappen) (samengesteld uit frentes van Mono Jojoy) in November 2000 slag leverde in Norte Santander met het Colombiaans leger. De FARC werd in de pan gehakt. Er vielen vele doden en gewonden, waaronder veel kinderen onder 18 jaar. 150 van de 380 FARC-strijders (40%) bleken onder de 18 jaar te zijn.

Vooral jonge meisjes van rond de 15 jaar werden verwelkomd door de guerrilleros, waarbij de commandanten vaak de eerste keus maakten voor nieuwe verse bedpartners. Als een meisje de leeftijd van 15 jaar bereikt heeft wordt ze vaak gezien als volwaardige vrouw in Latijns-Amerikaanse landen. Dat wordt ook uitbundig gevierd. In Europese landen is seks van een volwassene met een minderjarige van onder de 16 jaar altijd een misdrijf, ook al is het door de minderjarige 'gewilde' seks. De wetgever gaat er vanuit dat de minderjarige grote kans heeft  psychologische schade op te lopen dat zich in het latere leven openbaart. De volwassene heeft teveel overwicht op de minderjarige en er kan dan dus geen sprake zijn van consent. In Colombia ligt de wettelijke grens voor dit delict echter bij 14 jaar. Seksueel misbruik van minderjarigen (volgens de Colombiaanse leeftijdsgrens van 14 jaar) kwam ook binnen de FARC voor. Vooral bij commandanten, omdat je als 13 jarig meisje de avances van de commandant bijna niet kon weigeren zonder ernstige consequenties. Ging je op de avances in dat had dat vanzelfsprekend voordelen. Je kreeg cadeautjes en bescherming, je hoefde geen wacht te lopen en je werd niet ingezet bij gevechtsacties. 

De inzet van kinderen bij vooral de FARC (maar ook bij de paramilitairen) was zo ernstig en zo wijdverbreid dat het JEP tribunaal er een aparte zaak voor heeft geopend, Caso 007. De waarheidscommissie van het JEP tribunaal presenteerde 28 juni 2022 haar eindrapport. Daarin is in paragraaf 4.3.3 te lezen dat het gezamenlijke JEP-CEV-HRDAG-project, vanaf 1990 tot 2017 in heel Colombia 16.238 gevallen van rekrutering van kinderen en adolescenten onder 18 jaar heeft kunnen tellen. Ook werd duidelijk gesteld dat dit een ruime onderrapportage is van de werkelijke cijfers. Rekrutering van minderjarigen maakte ook wezenlijk deel uit van het beleid van de FARC. In de 'zevende conferentie' (1992) van de FARC is dit duidelijk als besluit vastgelegd om de groeidoelstelling van de FARC te kunnen halen. Daarbij werd v.w.b. de methodes veel vrijheid gegeven aan de commandanten. Minderjarigen werden ook wel opgeleid als sluipmoordenaars (niños pisa suave) (archive). Daarvoor bleken ze zeer geschikt omdat ze klein en licht zijn, en dus ook een lichte tred hebben. Groen geverfd en op blote voeten konden ze dan onzichtbaar en onhoorbaar op wacht staande soldaten van het Colombiaanse leger de keel doorsnijden of ergens explosieven leggen. Het inzetten van minderjarigen in de voorste linies als kanonnenvoer (ter bescherming van de meer ervaren guerrilleros)  in gevechtsacties gebeurde ook wel. Het relaas van de ontvoerde Nederlandse bioloog Roelant Jonker (archive) die bewaakt werd door minderjarigen is in dit licht ook interessant om te lezen.
Nijmeijer beweert in het hoofdstuk van haar boek dat gaat over de de commissie voor minderjarigen, geen guerrilleros te kennen die onvrijwillig als kind de FARC in gegaan zijn. Dat is een onbegrijpelijke uitspraak! Als een guerrillero openlijk zou toegeven dat ie onvrijwillig is gerekruteerd, dan tekent ie ongeveer zijn doodvonnis. Hij wordt dan als onbetrouwbaar, niet "loyaal aan de revolutie" en als potentiële deserteur gezien. Bovendien is rekrutering van een kind per definitie onvrijwillig, omdat het kind die keuze altijd wordt aangepraat door manipulerende volwassenen, met valse beloftes en/of mentale druk. Hoe kan een kind, dat niet of heel gebrekkig kan lezen, niets van de wereld of politiek weet zich uit 'vrije wil' aansluiten bij een gewapende organisatie die mensenrechten niet respecteert. En wel  voor de rest van zijn of haar leven (op desertie staat de doodstraf, ook voor kinderen)? Natuurlijk, het kan zijn dat de FARC als een ontsnapping wordt gezien uit een miserabel leven door een individuele minderjarige, maar maakt de FARC daar dan geen zwaar misbruik van?  De FARC had ook gewoon goed onderwijs kunnen opzetten voor die minderjarigen zónder ze te rekruteren. Paragraaf 3.14 van het eindrapport van de Waarheidscommissie laat zien dat tussen 1998 en 2005 de piek van rekrutering van minderjarigen is geweest. Dat moet Nijmeijer opgevallen zijn in haar eerste jaren bij de FARC. Tijdens de aanval van het Colombiaanse leger op het kamp van Carlos Antonio Lozada in 2007 zijn niet alleen Nijmeijer's dagboeken gevonden, maar ook de laptop van Lozada, waar Nijmeijer ook werkzaamheden op verrichtte. Op die laptop stonden persoonlijke foto's van Nijmeijer's familie, maar ook foto's van kindsoldaten/rekruten die deel uitmaakten van Lozada's kamp. Die foto's zijn te zien in dit fragment van de de documentaire 'Dichterbij Tanja' van Leo de Boer. Op 6 December 2022 legde Farc kopstuk Martín Sombra een vrijwillige verklaring af voor het JEP inzake Caso 007 (kindsoldaten). Daarin getuigde hij o.a. dat het frente van Carlos Antonio Lozada intensief kinderen recruteerde.  Het is dus welhaast zeker dat Nijmeijer bekend was met kindsoldaten in de FARC; het gebeurde namelijk onder haar neus.

Lees verder op deze site over:

De (On)Mogelijkheid van een Rechtszaak tegen Tanja Nijmeijer in Nederland 

Red Notice Interpol en Uitleveringsverzoek Tanja Nijmeijer Verenigde Staten

De 'Terroriste' Tanja Nijmeijer

De Gevonden Dagboeken van Tanja Nijmeijer

Fake News over Tanja Nijmeijer

Heeft Tanja Nijmeijer een Kind Vermoord?

Dodelijke Bomaanslag Sportkleding Magazijn door Tanja Nijmeijer

Tanja Nijmeijer Zegt Lidmaatschap van de Politieke FARC Partij Op



Published 10-july-2022Last Updated 29-mrt-2023